Arbeidet mot antibiotikaresistens i spesialisthelsetenesta

Regjeringen la i juni 2015 fram Nasjonal strategi mot antibiotikaresistens (2015 – 2020) med eit mål om å redusere bruken av antibiotika i befolkninga med 30 prosent innan 2020 sammenlikna med 2012.

Korleis gjekk det i Helse Vest?

Førebygging av antibiotikaresistens var eit sentralt tema før koronapandemien overskygga det meste av nyhendebildet. Stortinget hadde tidlegare bede regjeringa om å kome med ein handlingsplan for å redusere det totale forbruket av antibiotika med 30%

For spesialisthelsetenesta vart dette målet konsentrert om bruken av såkalla «breispektra» antibiotika, som verkar mot mange ulike bakterieartar samstundes, og desse er dei mest resistensdrivande antibiotikatypane. Det vart så sett i gang eit betydeleg apparat i føretaka med sikte på å nå målsettinga.

Sidan perioden no er over er det interessant å sjå i kva grad føretaka i Helse Vest nådde dette politisk pålagde målet.

Antibiotikabruk inngår i dei Nasjonale Kvalitetsindikatorane og vi har henta og limt inn statistikk frå desse:

Figuren syner ein positiv nedadgåande tendens i antibiotikabruken dei første åra, men frå 2018 og utover er det fleire føretak som aukar forbruket igjen.

Om vi reknar ut prosentvis endring frå tabellen frå 2012-2020 får vi  følgjande:

• Helse Stavanger: 18,4 – 16,1 dvs. 12,5% nedgang
• Helse Fonna: 19,3 – 16,9 dvs. 12,4% nedgang
• Helse Bergen: 17,6 – 14,6 dvs. 17% nedgang
• Helse Førde: 17,4 – 15,4 dvs. 11,5% nedgang
• Haraldsplass (HDS): 18,5 – 11,8 dvs. 36,2% nedgang

 

Konklusjon:

Ingen av dei fire føretaka nådde målsettinga, og berre Helse Bergen nådde så vidt over halvparten av målsettinga på 30%. Smittevernlege i Helse Førde Bent-Are Hansen stadfestar at etter ein nedgang der Helse Førde var innafor målsettinga i 2018, fekk ein igjen på nytt oppgang i bruken slik illustrasjonen øvst viser. Han nemner skifte av fokus og innsats mot Korona, inkludert auka innkjøp av antibiotika i ein periode, kan ha vore medverkande.

Derimot nådde Haraldsplass Diakonale sjukehus (private ideelt drive) over målsetninga med 36% nedgang. Bent-Are Hansen har tidlegare arbeidd på Haraldsplass og har denne kommentaren:

«Vi har mye å lære av Haraldsplass, spesielt dette med systematisk og kontinuerlig jobbing. Fokuset deres er primært ikke å redusere bruken av bredspektret, men å gi korrekt antibiotika til rett tid».