Eit av måla i Samhandlingsreforma i 2012 var å flytte meir av behandlingsansvaret for pasientar frå spesialisthelsetenesta til primærhelsetenesta. I denne samanhengen fekk vi i 2016 oppretting av kommunale døgntilbod for pasientar med behov for akutt hjelp eller observasjon som eit alternativ til sjukehusinnlegging for enkelte pasientgrupper. Desse vart kalla KAD, eller ØHD-plassar. Etterkvart kom det også til å omfatte mentale- og ruslidingar.

Bruken av desse KAD-plassane har imidlertid variert mykje, og også den samla bruken (beleggsprosenten) har aldri vore i nærleiken av det den er for anna institusjonshelseteneste. For små kommunar har det vore krevjande å bemanne eit fåtal KAD-senger i eigen kommune. Det har difor meir vore regelen at fleire kommunar har gått saman om å drifte KAD-einingar i ein vertskommune, der pasientar frå kommunar rundt denne må reise dit. Slik sett kan avstandar påverke omfanget av bruken. Men truleg er den største skilnaden knytt til ulike faglege tradisjonar og haldningar i fastlege- og legevaktsgruppa, som er dei som står for storparten av KAD-tilvisingane.

Illustrasjonsfiguren over viser dekningsområdet for KAD i Harstad. Denne består av fire kommunar. Vi ser at to av desse (Lødingen/Tjeldsund) har klart flest liggedagar i høve folketalet, medan Kvæfjord har lav bruk.

Den første tida var det tenkt at opphalda skulle vere kortvarige (gjerne under tre døgn). Etterkvart har det gått mot litt lengre liggetider, og gjennomsnittet for Harstad i 2021 er altså 4,4 døgn. Eit særleg problem er at innrapporteringa av data frå dei ulike KAD-ordningane er manuell og varierer mykje. Dette fører til at vi manglar data frå mange av desse KADane, også større slike.

Samhandlingsbarometeret arbeider for tida med datamaterialet, slik at både data og layout kan endre seg noko frå det som er vist i illustrasjonen her.